Sosyal güvenlik sistemimizde anormal uygulamalar hep olagelmiştir. Bunlardan biri de Emekli Sandığı iştirakçisi iken malûllüğe sevk edilen ancak sigortalılık süresi ve gün sayısı yeterli olmadığı için aylık da bağlanmayan iştirakçilerin durumudur.
Sınıf Değiştirmemekli se ile Devam
5510 sayılı Kanundaki statü adıyla 4/c sigortalılığı kapsamındaki sigortalıların yazılı talepleri halinde, haklarında malûlen emeklilik hükümleri uygulanmaksızın malûllüklerinin engel olmadığı başka vazife veya sınıflara nakil suretiyle tayinleri yapılmak üzere istifa etmiş sayılıyorlar. Bunların istifa etmiş sayıldıktan sonra dahi, malûliyet hükümlerinin uygulanmasını isteme hakları saklı bulunuyor. Ne var ki kurumlarında başka vazife ve sınıflara nakli mümkün olanlardan özel kanunlarına göre yükümlülük süresine tabi olanlar, bu yükümlülüklerini tamamlamadıkça veya malûliyetlerinin yeni vazifelerine de mani olduğuna dair usulüne uygun yeniden rapor almadıkça bu haklarını kullanmaları da mümkün bulunmuyor.
Sorun Ne idi?
5510 sayılı Kanun kapsamında 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c sigortalılıklarından birden fazlasına tabi olarak çalışmış veya prim ödemiş olan sigortalıların malûllük aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri, son sigortalılık hâline göre sonuçlandırılmakta ise de son sigortalılığı T.C. Emekli Sandığı iştirakçiliği veya 4/c sigortalılığı olanlardan başkasının yardımı olmaksızın hayatını idame ettiremeyecek malûller beş yıl, diğer malûller ise en az on yıl hizmetleri bulunmaması durumunda iştirakçi yahut 4/c sigortalısı iken malûl sayılarak aylıksız olarak görevden uzaklaştırılmakta idiler.
Değişiklik Geldi
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 05.12.2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliği ile yenilenmesi sonucu birçok konuda olduğu gibi bu konuda da önemli bir değişiklik meydana getirmiş bulunuyor.
Buna göre, en son Emekli Sandığı iştirakçisi veya 4/c sigortalısı iken malûl sayılarak görevden uzaklaştırılanlardan malûl aylığı bağlanması için sigortalılık süresi ve gün sayısı bakımından yeterli şartları sağlayamadığı için “Aylıksız malûl” sayılarak mağdur edilenlerle ilgili olarak; Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 49 uncu maddesinin beşinci fıkrasına eklenen “
“Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılardan, Kanunun 25 inci maddesi uyarınca vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedilmesi veya hastalıkları kanunlarında tayin edilen sürelerden fazla devam etmesi nedeniyle Kurum Sağlık Kurulunca malûl sayılmalarına rağmen, aylık bağlanmasına ilişkin sigortalılık süresi ve/veya prim ödeme gün sayısı şartını sağlamamaları nedeniyle bu statüdeki görevlerinden ayrılışlarında aylık bağlanamayan sigortalılara, belirtilen koşulları sonradan taşımaları ve talepleri halinde yeniden malûliyet değerlendirilmesi yapılmaksızın son sigortalılık statüleri esas alınarak malûllük aylığı bağlanır.”
Biçimindeki hüküm cümlesi bu konudaki problemi çözücü nitelikte bulunuyor.
Buna göre bahse konu sigortalılardan SGK sağlık kurulunca kontrol muayenesine tabi tutulanlardan, malûllük aylığı talep tarihinden önce kontrol muayenesi bulunanlara kontrol muayenesine tabi tutulmak ve ilk malûliyetinin devam ettiği anlaşılmak koşuluyla son sigortalılık statüleri esas alınarak malûllük aylığı bağlanabilecek.
Öte yandan, SGK sağlık kurulunca malûl sayılan 4/c sigortalılığı kapsamındaki sigortalılardan, malûliyetleri nedeniyle görevleriyle ilişikleri kesilmeyip, malûllüklerinin engel olmadığı başka görev veya sınıflara nakil suretiyle atamaları yapıldığı için göreve devam etmeyi tercih ederek, 4/c sigortalılığı kapsamında sigortalı olarak çalışmaya devam etmekte iken görevleri malûlen emekliye sevk edilmeleri dışında, herhangi bir nedenle sona eren sigortalılar bu kapsamda değerlendirilmediği de aynı düzenlemede belirtilen hususlardan.
Artık Aylık Bağlanacak
En son Emekli Sandığı iştirakçisi veya 4/c sigortalısı iken malûl sayılarak görevden uzaklaştırılanlardan malûl aylığı bağlanması için sigortalılık süresi ve gün sayısı bakımından yeterli şartları sağlayamayanlar için malûlen emeklilik yolu böylece açılmış bulunuyor. Buna göre bahse konu kapsamdakilerin gerekli sigortalılık ve gün sayısı koşullarını sonradan diğer statülerden sağlayarak sonradan tamamlamaları ve istemleri halinde yeniden malûliyet değerlendirilmesi yapılmaksızın son sigortalılık statüleri esas alınarak malûllük aylığı almaya başlamaları artık mümkün bulunuyor.
Kaynak : Şevket TEZEL
0 Yorumlar