Soru 51: Kamu kurumlarında engelli kadro oranları ne kadardır?
Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır.
Soru 52: Atanmış kişilerin tekrar atanması için süre var mıdır?
Süre yoktur.
Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelikte “Halen memur olarak çalışmakta olanlar, başka hizmet sınıfı kapsamındaki kadrolar ile bulundukları kadrolardan farklı olmak kaydıyla mezunu oldukları eğitim programları itibarıyla ihraz etmiş oldukları unvanlara ilişkin kadrolar hariç olmak üzere bu Yönetmelik kapsamında yerleştirme işlemlerine başvuramaz, yerleştirilseler dahi atamaları yapılamaz. ”hükmü yer almaktadır.
Soru 53: Yerleştirmesi yapılan kişilere kurum tarafından mülakat veya sınav yapılmakta mıdır?
Yerleştirilen adaylar, kamu kurum ve kuruluşlarınca başka bir sınav veya mülakat yapılmaksızın, ilan edilmiş kadrolara doğrudan atanır.
Soru 54: Atanan engelliler için iş yerinde düzenlemeler bulunmakta mıdır?
Kamu kurum ve kuruluşları çalışma yerlerini ve eklentilerini, engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirmek, engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak ve engellilerin görev yaptıkları kadronun gereği olan işleri yapabilmeleri için engel durumlarına göre gerek duyulan yardımcı ve destekleyici araç ve gereçleri temin etmek zorundadır.
Soru 55: Yerleştirilen engelliler hangi işlerde çalıştırılır?
Belirli bir mesleği olan engellilerin meslekleri ile ilgili işlerde çalıştırılmaları esastır.
Belirli bir mesleği olmayan veya mesleğine uygun kadro bulunmayan engelliler, engel durumlarına göre yapabilecekleri hizmetlere ait mevcut kadrolarda çalıştırılır. Engelliler, engelliliklerini artırıcı veya ek engel getirici işlerde çalıştırılamaz.
Soru 56: Engelli memur çalıştırma yükümlülüğü hangi kurumun denetimi altındadır?
Engelli kadrolarının takip ve denetimi Devlet Personel Dairesi Başkanlığı tarafından yapılmaktadır.
Soru 57: İşe yerleştirilme taleplerini karşılama yetkisi hangi kurumlardadır?
Ortaöğretim, ön lisans ve lisans düzeyinde mezun veya sınavın geçerlik süresi içerisinde mezun olabilecek durumda olanların Engelli Kamu Personel Seçme Sınavına girmek suretiyle, ilkokul, ortaokul, ilköğretim ve özel eğitim iş uygulama merkezi veya okulu mezunlarının ise kura usulü ile devlet memuru olmak için başvurabilirler. Engelli kişilerin devlet memuru olarak istihdamları Devlet Personel Başkanlığı koordinasyonunda ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca,
Özel sektörde; işçi olarak istihdamları ise Türkiye İş Kurumu tarafından yapılmaktadır.
Soru 58: İşe girmek ve çeşitli kurumlara engelli eleman alınıp alınmayacağına ilişkin bilgileri öğrenmek için hangi yol izlenmelidir?
Engelli bireylerin işçi olarak işe yerleşebilmesi için Türkiye İş Kurumu’na, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya iskur.gov.tr adresinden başvuruda bulunabilirsiniz.
Soru 59: 4857 sayılı İş Kanunu kapsamındaki işyerlerinin engelli çalıştırma zorunluluğu ne kadardır?
İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.
Yükümlü olduğu halde engelli işçi çalıştırmayan işverenler her ay her bir engelli için 2627 TL (2018 yılı için) idari para cezası ödemektedir.
Soru 60: 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi kurum ve kuruluşlarda istihdam edilmesi gereken engelli oranı ne kadardır?
Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır. %3'ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (taşra teşkilatı dahil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.
Memur çalıştırmamanın herhangi bir müeyyidesi bulunmamaktadır.
Soru 61: Engelli işçi veya memur çalıştırmamanın işverene getirdiği bir yaptırım var mıdır?
Kamu ve özel sektör işverenlerinden sorumluluğunu yerine getirmeyenlerden her ay çalıştırmadığı her engelli için belli bir miktar para cezası 3 bin 250 TL (2019 yılı için) kesilmektedir.
Memur çalıştırmamanın herhangi bir müeyyidesi bulunmamaktadır.
Ayrıntılı bilgi için: dpb.gov.tr
Soru 62: İşyerlerinde engellilere yönelik ne tür düzenlemeler yapılmaktadır?
‘’Engelli, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru İstihdamı Hakkında Yönetmeliğe göre işverenler, işyerlerini, imkânlar ölçüsünde, engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak şekilde hazırlamak, sağlıkları için gerekli tedbirleri almak, mesleklerinde veya mesleklerine yakın işlerde çalıştırmak, işyerleriyle ilgili bilgi ve yeteneklerini geliştirmek, çalışmaları için gerekli araç ve gereçleri sağlamak zorundadır. Engelliler, yapabilecekleri işler dışında sağlıklarına zarar verecek diğer işlerde çalıştırılamaz. Uygun koşulların varlığı halinde çalışma sürelerinin başlangıç ve bitiş saatleri, engellinin durumuna göre belirlenir.” denilmektedir.
Devlet Memurları Kanunu ve Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik’te engelli kotası için açılacak kadroların engellilerin eğitimlerine uygun olması, engelli bireyin eğitimine uygun işlerde çalıştırılması, engellinin çalışma ortamının engelliye uygun duruma getirilmesi ve engellilerin engelliliklerini artırıcı işlerde çalıştırılmaması konularında hükümler bulunmaktadır.
Soru 63: Engellilere yönelik meslekî eğitim faaliyetlerini hangi kurum/kuruluşlar yürütmektedir?
Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde İşitme Engelliler Çok Programlı Liseleri, Ortopedik Engelliler Meslek Liseleri, zihinsel engellilere yönelik Meslekî Eğitim Merkezleri, İş Eğitim Merkezleri ve Yetişkin Zihinsel Engelliler İş Eğitim Merkezleri engelilere yönelik meslekî eğitim programları düzenlenmektedir. Bu kuruluşların meslekî eğitim faaliyetlerinden yararlanmak isteyen kişiler Ankara'daki kuruluşlar için Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğüne, illerdeki kuruluşlar için il Millî Eğitim Müdürlüklerine başvurabilirler.
Soru 64: Engellilere yönelik meslek edindirme kurslarını hangi kurum/kuruluşlar düzenlemektedir?
Türkiye İş Kurumu ve MEB Çıraklık Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü engellilere yönelik meslek edindirme kursları düzenlemektedir.
Soru 65: Bakım gereksinimi olan engelli yakını bulunan memurların tayininde kolaylık sağlanmakta mıdır?
Atama talebinde bulunacak memurun kendisinin engelli olması koşulu aranmamaktadır. Ancak; Engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunacak memur için en az yüzde kırk oranında engelli olmak koşulu aranırken, engelli olmayan memurların eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımlarının ağır engelli olmaları koşulu aranmaktadır.
Soru 66: Engelli çocuğu olan çalışan anneler için özel bir düzenleme var mıdır?
Sosyal güvenlik reformu olarak bilinen 5510 sayılı Kanunla, sosyal güvenlik sistemimize getirilen yeni bir düzenleme ile başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 01.10.2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek. Eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilecek. Yapılan bu düzenleme ile engelli çocuğu olan kadınlara erken emeklilik hakkı tanınmıştır.
