ÇİĞNEME VE YUTMA
Yutkunma zorluğu yaşayan kişiler, yiyecekleri ağızdan mideye taşımak için olması gerekenden daha fazla çaba harcarlar. Besinleri yutabilmek için belirli kasların ve sinirlerin çalışması gereklidir. Yutma işlemi dışarıdan kolay bir süreç gibi görünse de aslında son derece karmaşıktır. Yutkunma zorluğu, yutma sürecinin herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilir.
Yutkunma zorluğu nedeniyle; yetersiz beslenme, kilo ve sıvı kaybı gibi komplikasyonlar görülebilir. Yutkunma zorluğu, yeterli besin ve sıvı alımını zorlaştırabilir. Yutkunma zorluğunun sebep olabileceği bir diğer komplikasyon ise zatürredir. Yutma sürecinde hava yoluna kaçan yiyecek ya da sıvı, akciğerlere bakteri girmesine sebep olarak zatürreye yol açabilir.
Genel olarak üç çeşit yutkunma zorluğundan bahsedilebilir:
Oral Disfaji
Oral yutkunma zorluğu yaşan hastalarda problem ağızda oluşur. İnme gibi nörolojik bir sorun yaşamış hastalarda bu durumla karşılaşılabilir. Bunun nedeni ise inme sonrası dil güçsüzleştiği için yiyecekleri çiğnemede zorluk yaşanmasıdır.
Faringeal Disfaji
Faringeal disfaji yaşayan hastaların yutkunma zorluğuyla ilgili problemi boğazda oluşur. Boğazdaki sorunlar genellikle sinirleri etkileyen nörolojik hastalıklardan (Parkinson hastalığı, felç, amyotrofik lateral skleroz vb.) kaynaklanır.
Özofageal Disfaji
Bu tip yutkunma zorluğu yaşayan hastaların yutkunma zorluğuyla ilgili problemi yemek borusundadır. Bunun nedeni genellikle bir tıkanma ya da tahriştir. Bu durum için genellikle cerrahi bir prosedür gerekmektedir.
Engel Oranı Tespiti
Çiğneme ve yutma bozuklukları gerekli rehabilitasyon uygulandıktan en az 6 ay sonra diyet alımındaki kısıtlamalara göre değerlendirilir.
Diyetteki Kısıtlamanın Şekli |
Özür Oranı % |
Hasta
sıvı, yarı katı ve yumuşak diyetlerden bazılarını sınırlı alabiliyor |
10 |
Hasta
sadece sıvı ya da sadece yarı katı/yumuşak gıdaları alabiliyor |
30 |
Hasta
ancak nazogastrik sonda veya gastrostomi ile beslenebiliyor |
50 |
0 Yorumlar